Parla Sürücü Kursu Motosiklet Sınavı
Motorsiklet Vitesi Nasıl Değiştirilir
Motosiklet sürerken en önemli süreçlerden biri vites değiştirmektir. Bu işte tecrübe kazanmak zor görünebilir, ancak vites değiştirmek gerçekten basit bir süreçtir. Bununla birlikte, vites değiştirmek motosikletinin düz vitese veya yarı otomatik şanzımana sahip olmasına bağlıdır.
Düz Vitesli Motosiklette Vites Değiştirme:
Yöntem 1:
Debriyaj, gaz kelebeği ve vites pedalını tanıyın. Debriyaj, soldaki elciğin önünde bulunur. Torkun motordan şanzımana aktarılmasından sorumludur. Gaz kelebeği sağ elcikte bulunur. Gaz kelebeğini kavrayarak bilek hareketi ile aşağı doğru çekerek gaz vermek motorun teklemesini önlemek için motor devir sayısını arttırır. Vites pedalı, sol ayak pedalının önünde bulunan bir çubuktur. Vitesler arasında geçiş yapmaktan sorumludur. Aşağıdakileri pratik yapın:
- Debriyajı sık, sonra yavaşça gevşet.
- Daha hızlı gitmek için gaz kelebeğini kendine doğru çevir.
- Daha yavaş gitmek için gaz kelebeğini motosikletin ön tarafına doğru çevir.
Motosikleti ilk vitese geçirmek için vites pedalına bastır. Bu sadece boşta veya ikinci viteste isen işe yarar, diğer durumlarda vites pedalına basmak daha düşük bir vitese geçirir.
Üst viteslere geçmek için vites pedalının altına ayağını koy, yukarı doğru çubuğu hareket ettir. Düz vitesli motosikletler için genelde kullanılan vites modeli bir aşağı, dört veya beş yukarı şeklinde çalışır. Boş vites birinci ve ikinci vites arasında bulunur.
Yöntem 2:
Debriyajı sıkarak motosikleti çalıştır, ardından marş düğmesine bas. Boş viteste olduğundan emin ol. Boş vites (Nötr), gösterge panelindeki yeşil “N” ışık ile gösterilir; tüm yeni motosikletlerde bu özellik vardır. Bu noktada, motosiklet selesi üzerinde oturuyor olmalısın.
Yöntem 3:
İlk vitese geç. Gaz kelebeği kapalı ve debriyaj sonuna kadar çekili olmalı. Aynı zamanda vites pedalını aşağı doğru iterek birinci vitese geç. Ardından, debriyajı hafifçe bırakarak motosikletin harekete geçtiğini hisset. Bu noktadan sonra gazı arttırmaya başla ve debriyajı tamamen serbest bırak.
Debriyajı serbest bırakmak için acele etme, motosiklet hareket edene kadar gaz kelebeğini ve debriyajı koordine etmeye devam et. Motosiklet hızlandıkça, debriyajı yavaşça bırakmaya devam et.
Yöntem 4:
Vites büyüt. Daha yüksek bir vitese geçmek için yeterli hıza ulaştığında, debriyajı sıkarken gaz kelebeğini kapat. Sol ayağının parmak uçlarını vites yükseltmek için vites pedalının altına yerleştir, ayağının ucu ile vites çubuğunu yukarı kaldır. Aynı hareketi tekrarlayarak üst viteslere geçmeye devam edebilirsin. Yukarı bir hareket ikinci vitese, bir yukarı daha üçüncü vitese, bir yukarı daha dördüncü vitese ve bu şekilde devam eder. NOT: Deneyimli bir sürücünün vites değiştirmek için debriyajı kullanmaya ihtiyacı yoktur. Vites pedalını ayağının ucu ile hafifçe yukarı kaldırır ve daha sonra gaz kelebeğini kapadığında, vites bir sonraki yüksek vitese geçer. Bunu pürüzsüz bir şekilde yapmak biraz pratik gerektirir, ancak vites değiştirme zamanından tasarruf sağlar ve aynı zamanda debriyaj plakalarının ömrünü az da olsa arttırır.
İlk vitesteysen ve vites kolunu yarım kaldırırsan boş vitese geçersin.
Debriyajı hafifçe bırakıp hafif gaz vermeye başlamana rağmen motosiklet hareket etmiyorsa boş vitestesin demektir. Debriyajı sıkarak tekrar ilk vitese geçmeye çalış.
Şayet yanlışlıkla vites atlarsan, endişelenme. Bu, gazı geçirdiğin vitese göre ayarladığın sürece motora zarar vermez.
Yöntem 5:
Vites küçült. Debriyajı sıkarken gaz kelebeğini kapat. Vites kolunu aşağı bastır, sonra serbest bırak. Debriyaj ve gaz kollarını mevcut hızına uyacak şekilde yumuşak bir şekilde ayarla. Eğer durmak üzereysen gazı kes, debriyajı çekili tut ve ilk vitese geçene kadar vites pedalına basmaya devam et.
İpuçları
- Vites çubuğunun bir yukarı hareketi veya bir basış, 1 vites değişimi demektir. Vites kolunu yukarıda tutarak beşinci vitese geçemezsin. İşlemi her seferinde yukarı veya aşağı tekrar etmelisin.
- Motor soğukken, gaz kelebeğini tam açmak motoru bozabilir. Önce bırak ısınsın!
- Yeşil ışık yandığında, “ışığı beklemeden yola fırlayan” biri olmadığından emin olmak için önce sola ve sağa ve bir kez daha sola bak. Kırmızı ışığı ihlal eden birinin önüne çıkmak güzel gününü kötü bir güne çevirebilir.
- Çok yüksek bir hızdayken, önce ön freni yavaşça sık ve ideal hıza inene kadar yavaşça sıkma etkisini arttır ve daha sonra fren basıncını hafifçe gevşet. Motoru dengede tutmak için biraz arka fren kullan.
- Modern motosikletler durmak için ön frene ihtiyaç duyar. Yüksek hızda arka frenin kullanılması çok az etkiye sahiptir.
- Motosikletlerin büyük çoğunluğu düz viteslidir. Bu, motosikleti her hareket ettirmek istediğinde, her durdurmak istediğinde ve her vites değiştirişinde daima debriyajı kullanman gerektiği anlamına gelir.
- Motosiklet kullanmak, üzerinde bulunduğun zamanın tamamında %100 dikkat ister. Güvenli bir alanda motosikletinle “oynayarak” tüm kontrolleri kas hafızasından kullanmayı öğren.
- Motosiklete ilk viteste çok fazla gaz vermemek için parmak eklemlerini yukarı doğru tut. Bu, özellikle yeni başlayanlar için önemlidir.
- Motosiklet üzerinde beladan uzak durmanın ve kazalardan korunmanın en kolay yolu, bu belayı sana ulaşmadan ya da sen ona ulaşmadan çok önce saptamaktır.
- Tekerlekler dönerken vites küçültme alışkanlığı edin. Bazen, motosiklet durduğunda viteslerdeki dişliler, debriyajı gevşetene kadar vites küçültmeyi imkansız kılan bir konuma gelir.
- Motosikleti sokaklarda veya otobanda sürerken, gözlerini açık tut, yol üzerinde karşına çıkacak tehlikeleri ve problemleri gözlemle. Seni görmeyen kişileri görmek için dikiz aynanı zaman zaman kontrol et.
Uyarılar
- Vites yükseltirken motor sesini dinle. Şayet boğuluyorsa vites küçült. Şayet çok gürültülü ise vites büyüt.
- İlk vitesten boş vitese geçerken, boş viteste olduğundan emin olmak için debriyajı yavaşça bırakarak dikkatle kontrol et. Vitesteyken debriyajı hızlı bir şekilde bırakmak motorun teklemesine (en iyi ihtimalle) veya beklenmedik bir şekilde ileriye doğru sıçramasına neden olur.
- Vites küçültürken, her seferde sadece bir vites küçült.
- Motor devir kesiciye girdiğinde vites değiştirmezsen, motorun sonunda patlayabilir.
- Vites değişimleri sırasında “metal sürtme sesi” var ise, debriyaj ayarları ile oynayarak ideal pozisyona getirmelisin.